06-07-2017 - Προνοιακά επιδόματα - Το μαχαίρι φτάνει στο κόκκαλο

Πολλές φορές έχουμε δεχτεί τις έντονες διαμαρτυρίες αναγνωστών μας για όσα αναφέρουμε περί των προγραμματιζόμενων περικοπών ή και της διακοπής παροχής των προνοιακών επιδομάτων, στοιχεία που προκύπτουν μετά από ορθολογική μελέτη των συμφωνιών με τους δανειστές ή των πολιτικών αποφάσεων της εκάστοτε κυβέρνησης, η οποία τελικά (και να το θυμάστε) αποφασίζει. Διαβάστε σχετικό άρθρο με τίτλο: "Σε πορεία κατάργησης τα προνοιακά επιδόματα" στις 24-08-2015 και ορισμένα σχόλια αναγνωστών πατώντας εδώ.

Επίσης πατώντας εδώ "Προ των πυλών η κατάργηση προνοιακών επιδομάτων - Πλήρης αποδόμηση του κοινωνικού κράτους σε εφαρμογή του Μνημονίου 3 - 17-09-2015"

Έντονες ήταν οι διαμαρτυρίες που δεχτήκαμε από ορισμένους όταν μιλήσαμε για το ρόλο της "κιμαδομηχανής" του συνόλου των προνοιακών παροχών, ρόλο που έχουν αναθέσει στο ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, το οποίο ακριβώς όπως υποδηλώνει το όνομα του είχε δημιουργηθεί με στόχο να πετύχει την μείωση των κονδυλίων προς την κοινωνική πρόνοια, συνθλίβοντας τις σχετικές παροχές έως το απότατο σημείο της εξαθλίωσης με τις ευλογίες ορισμένων. Στην πορεία μάλιστα, προκειμένου να αποκρύψουν τον ουσιαστικό του ρόλο, το βάφτισαν με ένα εύηχο όνομα "κοινωνικό εισόδημα αλλληλεγγύης". Η ουσία του παραμένει η ίδια και η δράση του ήδη έχει αποδειχθεί καταστροφική.

Ακούστε την ανάλυση του Τάκη Αλεξανδράκη για την ουσία του προγράμματος, στην εκπομπή "Παρέα" του Alpha989 στις 18 Ιανουαρίου 2015 πατώντας εδώ.

Πλέον και οι άνθρωποι που μας επέκριναν για τις "αβάσιμες" (όπως τις θεωρούσαν τότε) προβλέψεις μας, έχουν πειστεί πως είχαμε δίκιο. Προς τούτο, μπορείτε να διαβάστε το ακόλουθο δημοσίευμα από την εφημερίδα "Η Ναυτεμπορική" Δευτέρα 03-06-2017 σελ.07:

Τα 25 προνοιακά επιδόματα που θα περάσουν από «κόσκινο»

Μεταρρυθμίσεις: Αλλάζει ο χάρτης των παροχών - Ποιος είναι ο σχεδιασμός του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης

Σαρωτικές αναμένεται να είναι οι αλλαγές στον χάρτη των προνοιακών επιδομάτων, αρχής γενομένης από φέτος, καθώς η πρόσφατη συμφωνία με τους πιστωτές για τη δεύτερη αξιολόγηση αναδεικνύει για το επόμενο διάστημα ως μία από τις βασικές προτεραιότητες του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης τη συνολική μεταρρύθμιση του συστήματος πρόνοιας με αλλαγές προτεραιοτήτων, στοχευμένες παρεμβάσεις σε ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού και φυσικά ανακατανομή των διαθέσιμων οικονομικών πόρων. Η κυβέρνηση ανέλαβε τη δέσμευση για αναδιάρθρωση των οικογενειακών επιδομάτων, όσο και των επιδομάτων αναπηρίας. Οι αλλαγές που θα αποφασιστούν θα γίνουν σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές της έκθεσης της Παγκόσμιας Τράπεζας που δημοσίευσε αποκλειστικά η «Ν» (φ. 25/10/2016).

Έως τον προσεχή Νοέμβριο θα πρέπει να προχωρήσει η αλλαγή του χάρτη των αναπηρικών συντάξεων και να καθοριστούν οι νέες προϋποθέσεις χορήγησης των πάσης φύσεως αναπηρικών επιδομάτων. Στο πλαίσιο αυτό θα περάσουν από «κόσκινο» τα 25 διαφορετικά επιδόματα που χορηγούν σήμερα τέσσερα υπουργεία και οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης, αλλά, σύμφωνα με την προτροπή της Παγκόσμιας Τράπεζας, θα αλλάξει και όλο το νομοθετικό πλαίσιο που διέπει τη χορήγησή τους.

Για φέτος τέσσερα επιδόματα ενσωματώθηκαν στον υπολογισμό για την καταβολή του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης (ΚΕΑ). Τα επιδόματα αυτά είναι:

1. Το επίδομα ένδειας το οποίο συνυπήρχε στον ίδιο κωδικό με το επίδομα φυσικών καταστροφών. Το κονδύλι των 2,8 εκατ. ευρώ που αφορούσε το επίδομα ένδειας μεταφέρθηκε στο κονδύλι που χρηματοδοτεί το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης.
2. Το επίδομα για τα απροστάτευτα παιδιά, το οποίο μεταφέρεται αυτοτελώς στο ΚΕΑ, ως πρόσθετη παροχή για τους δικαιούχους του ΚΕΑ. Για το 2017 έχουν προβλεφθεί κεφάλαια ύψους 3,9 εκατ. ευρώ και για το 2018 κεφάλαια ύψους 5,2 εκατ. ευρώ.
3. Το επίδομα κατά της σχολικής διαρροής. Το λαμβάνουν γονείς προκειμένου να παροτρυνθούν και να στέλνουν τα παιδιά τους στην υποχρεωτική εκπαίδευση.
4. Το επίδομα του ΟΑΕΔ που ελάμβαναν 5.500 άνεργοι νεοεισερχόμενοι στην αγορά εργασίας, συνολικού προϋπολογισμού 1,5 εκατ. ευρώ.

Είναι χαρακτηριστικό ότι στην έκθεσή της η Παγκόσμια Τράπεζα επισημαίνει πως υπάρχουν αρκετές ομάδες κοινωνικών - προνοιακών παροχών οι οποίες υπό ορισμένες προϋποθέσεις θα μπορούσαν να εξαλειφθούν ή να ενσωματωθούν με άλλα εισοδηματικά κριτήρια στο Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης και, μεταξύ άλλων, ως τέτοιες παροχές αναφέρει τις εξής:

1. έκπτωση φόρου για τις ιατρικές δαπάνες,
2. ειδικός φορολογικός συντελεστής για τους ναυτικούς,
3. το επίδομα στο πετρέλαιο θέρμανσης και
4. την επιστροφή του ειδικού φόρου κατανάλωσης στο γεωργικό ντίζελ.

Τα 25 επιδόματα που βρίσκονται στο «στόχαστρο»

1. Φοιτητικό επίδομα στέγασης
2. Επίδομα κοινωνικού τουρισμού
3. Επίδομα θέρμανσης
4. Κάρτες μεταφοράς δημόσιων συγκοινωνιών ή ΚΤΕΛ σε πολύτεκνους
5. Επίδομα τέκνου
6. Επίδομα τριτέκνων και πολυτέκνων
7. Οικονομική ενίσχυση φοιτητών
8. Επίδομα γάμου που χορηγούν τα ασφαλιστικά ταμεία
9. Επίδομα εκπαιδευτικής δαπάνης
10. Επιδόματα μακροχρόνια ανέργων
11. Επίδομα διακοπών ανέργων
12. Επίδομα διακοπών συνταξιούχων
13. Επίδομα διακοπών συνταξιούχων με ειδικές ανάγκες
14. Αναπηρικά επιδόματα
15. Οικονομική ενίσχυση συνδικαλιστικών οργανώσεων
16. Επιταγές κοινωνικού τουρισμού
17. Κατασκηνωτικό επίδομα
18. Επίδομα μεταφοράς μαθητών
19. Παροχή σε ομογενείς και επαναπατριζόμενους ομογενείς
20. Παροχή περίθαλψης ανασφάλιστων
21. Παροχή σε νοικοκυριά ορεινών και παραμεθόριων περιοχών
22. Συμπληρωματικές παροχές αναπηρίας σε τυφλούς
23. Παροχές επικουρικών συντάξεων αναπηρίας για άτομα με ολική ανικανότητα
24. Ειδικός φορολογικός συντελεστής για ναυτικούς
25. Επιστροφή ειδικού φόρου κατανάλωσης γεωργικού ντίζελ

Οδικός χάρτης

Σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση συμμόρφωσης που εξέδωσε η Κομισιόν μετά την ολοκλήρωση της β' αξιολόγησης του τρίτου προγράμματος («Ν», φ. 23/6/2017), ο οδικός χάρτης των προαπαιτούμενων μεταρρυθμίσεων στα προνοιακά επιδόματα προβλέπει τα εξής τρία βασικά βήματα:

1. Σεπτέμβριος 2017: Νομοθεσία για το επίδομα στέγασης.
2. Νοέμβριος 2017: Μεταρρύθμιση των οικογενειακών επιδομάτων. Επίσης, τον ίδιο μήνα θα πρέπει να προχωρήσει η αλλαγή του χάρτη των αναπηρικών συντάξεων και να καθοριστούν οι νέες προϋποθέσεις για τη χορήγηση των πάσης φύσεως αναπηρικών επιδομάτων.
3. Α’ τρίμηνο 2018: Μέχρι τον Μάιο του επόμενου έτους θα πρέπει να ολοκληρωθεί η αναθεώρηση των παροχών αναπηρίας και κοινωνικής πρόνοιας συμπεριλαμβανομένων και των σχετικών διατάξεων του νόμου Κατρούγκαλου. Στόχος όλων των επιμέρους αλλαγών είναι μέχρι τα τέλη του Ιουνίου του 2018 να έχει ολοκληρωθεί το σύνολο της μεταρρύθμισης σε όλο το πλαίσιο των προνοιακών επιδομάτων και παροχών.

Παγκόσμια Τράπεζα: Κατακερματισμένο το σύστημα στην Ελλάδα

Επισημαίνεται ότι στη χορήγηση των προνοιακών επιδομάτων και στο σύστημα προνοιακών παροχών που ισχύει στη χώρα μας, εκτός από το υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, εμπλέκονται άλλα τρία υπουργεία: το υπουργείο Οικονομικών, το υπουργείο Υγείας και το υπουργείο Εσωτερικών και Διοικητικής Αποκέντρωσης. Όπως αναφέρεται στην έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας, για τη χορήγηση των πάσης φύσεως προνοιακών παροχών στην Ελλάδα «αυτός ο διαχωρισμός των αρμοδιοτήτων μεταξύ των διαφόρων φορέων (υπουργείων, περιφερειών, δήμων) για διαφορετικές διαδικασίες κατά την επεξεργασία της χορήγησης των κοινωνικών παροχών θέτει τεράστιες απαιτήσεις από την άποψη του στενού συντονισμού μεταξύ των υπηρεσιών. Απαιτεί, επίσης, ότι μια οντότητα (για παράδειγμα, το υπουργείο Εργασίας ως ο μεγαλύτερος κάτοχος του προϋπολογισμού) θα πρέπει να διαδραματίσει έναν ισχυρό ρόλο εποπτείας και παρακολούθησης». Διαφορετικά, τονίζεται στην έκθεση, υπάρχει ο κίνδυνος της διάχυσης και του κατακερματισμού των διοικητικών ευθυνών σχετικά με τη χορήγηση και τον έλεγχο των διαφόρων παροχών - επιδομάτων. Όπως επισημαίνεται στην έκθεση, σε ορισμένες χώρες έχει αποδειχθεί χρήσιμο να συγκεντρώσει τα καθήκοντα της παρακολούθησης των προνοιακών παροχών σε μια κεντρική μονάδα ενός υπουργείου. «Μια τέτοια προσέγγιση μπορεί να είναι σκόπιμο να εξεταστεί στην περίπτωση της Ελλάδας και μπορεί κάλλιστα να είναι μια αναγκαιότητα, αν το υπουργείο Εργασίας είναι να εκπληρώσει τις ενοποιημένες ευθύνες του τόσο για την κοινωνική ασφάλιση όσο και για την κοινωνική πρόνοια» αναφέρεται χαρακτηριστικά. Η αναδιοργάνωση όλου του συστήματος των προνοιακών παροχών, σύμφωνα με έμπειρα στελέχη του υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, αποτελεί μια εξαιρετικά σύνθετη και πολύπλοκη διαδικασία σε όλα τα επίπεδα (οικονομικό, διοικητικό, οργανωτικό, μηχανογραφικό). Το γεγονός ότι σε αυτή τη διαδικασία εμπλέκονται τέσσερα υπουργεία, 13 διοικητικές περιφέρειες και 325 δήμοι, καθιστά το όλο εγχείρημα ιδιαίτερα δύσκολο. Αυτός ο κατακερματισμός αρμοδιοτήτων συνοδεύεται από ένα πολυδαίδαλο νομοθετικό πλέγμα δεκάδων υπουργικών αποφάσεων και εγκυκλίων χορήγησης προνοιακών επιδομάτων. Επίσης, οι εμπειρογνώμονες της Παγκόσμιας Τράπεζας επισημαίνουν στην έκθεσή τους ότι τα πληροφοριακά συστήματα διοίκησης και καταγραφής των δικαιούχων, καθώς και των πληρωμών των φορέων που εμπλέκονται στην υλοποίηση των παροχών κοινωνικής πρόνοιας στην Ελλάδα, χρησιμοποιούν σήμερα διάφορα εργαλεία πληροφορικής τα οποία «είναι πολύ διαφορετικά όσον αφορά τον σκοπό, τη δομή και την τεχνολογία».

ΣΤΕΛΙΟΣ ΠΑΠΑΠΕΤΡΟΥ - spapap@naftemporiki.gr

Εδώ περισσότερες αναρτήσεις για τα προνοιακά επιδόματα.

"Ο Άνθρωπος με αναπηρία θυσία στο βωμό των μνημονιακών πολιτικών"

"Ενημερωτικό σημείωμα - Στον παλμό των δυσμενών εξελίξεων"

"Όταν οι μειώσεις μετονομάζονται σε εξορθολογισμό, αναδιάρθρωση, αποκατάσταση στρεβλώσεων, αναπροσαρμογή... - Διαρκής ενημέρωση"